Łódź Radogoszcz – mijanka kolejowa, a dawniej przystanek kolejowy Radegast przy ulicy Stalowej (obecnie Alei Pamięci Ofiar Litzmannstadt Getto)
Radegast – nieczynny już przystanek kolejowy Łódź Radogoszcz przy alei Pamięci Ofiar Litzmannstadt Getto (dawniej ulicy Stalowej), zbudowana w okresie II wojny światowej dla potrzeb łódzkiego getta, z której Niemcy hitlerowskie wywoziły do obozu Auschwitz-Birkenau obywateli narodowości żydowskiej.
Od 2005 roku, w budynku przystanku znajduje się muzeum. Pomnik upamiętniający martyrologię Żydów odsłonięto w tym miejscu 28 sierpnia 2005 roku
Radegast był przystankiem kolejowym łódzkiej zamkniętej dzielnicy żydowskiej. Leżał na północno-wschodnim krańcu getta, już poza jego granicami. Na przystanek ten docierało skąpe zaopatrzenie getta i odjeżdżały na śmierć kolejne transporty, na północny zachód do Kulmhof, pierwszego w Polsce obozu zagłady, i na południowy wschód do Auschwitz.
Wywózki zaczęły się 16 stycznia 1942 roku. Pierwszy transport odjechał z przystanku Radegast w kierunku Chełmna. W ciągu czterech miesięcy, do 15 maja 1942 roku, z getta zostali wysłani wszyscy pobierający zasiłki, więźniowie i handlarze, a zaraz po nich Żydzi zachodnioeuropejscy. Kilka miesięcy później, we wrześniu 1942 roku z dworca Radegast odjechały do Chełmna transporty ze starcami i dziećmi. Tzw. "wielka szpera" miała przekształcić dzielnicę żydowską w wielki obóz niewolniczej pracy dla hitlerowskiego państwa.
W 1944 roku rozpoczęła się ostateczna likwidacja getta w Łodzi, ostatniego getta na ziemiach polskich. 29 sierpnia 1944 roku z przystanku Radegast odszedł do Auschwitz ostatni transport łódzkich Żydów.
Zachował się oryginalny drewniany budynek przystanku. Długi czas był jeszcze używany przez kolej jako element dworca Łódź Radogoszcz. W jego wnętrzu mieściły się magazyny. Obok przetrwały – dziś już nieczynne – dwa oryginalne torowiska. 29 sierpnia 2004 roku, w rocznicę odejścia z getta ostatniego transportu, odbyły się obchody 60. rocznicy likwidacji Getta w Łodzi. Jednym z kluczowych elementów tych obchodów była readaptacja przystanku Radegast i przekształcenie go w miejsce pamięci i ośrodek edukacyjno-naukowy. Inicjatorem utworzenia z byłego przystanku Radegast - miejsca pamięci ofiar getta łódzkiego jest Gmina Wyznaniowa Żydowska w Łodzi
W okresie II wojny światowej służył jako przystanek kolejowy łódzkiej zamkniętej dzielnicy żydowskiej, z której Niemcy hitlerowskie wywoziły do obozu Auschwitz-Birkenau obywateli narodowości żydowskiej. Przystanek kolejowy był położony na północno-wschodnim krańcu getta, już poza jego granicami. Z terenem getta łączyła go ogrodzona z obu stron kręta droga.
Po wojnie, pod polską nazwą, przystanek pełnił swoją funkcję aż do połowy lat 70., kiedy to nastąpiło jego ostateczne zamknięcie. Obecnie w miejscu dawnego przystanku od 22 sierpnia 2004 roku funkcjonuje mijanka.
Dawny przystanek podniesiony został do miana pomnika Ofiar Litzmannstadt Ghetto po generalnym remoncie w 2004 roku, kiedy to odnowiono rozpadające się drewniane budynki przystanku, postawiono nowe mury odgradzające, oraz wybudowano obecny pomnik. Wydzielono wtedy również oddzielny tor, przy którym stanęła lokomotywa Ty2-702 wraz z wagonami służącymi niegdyś do przewozu Żydów i wybudowano tam peron.
dodane na fotoforum: