Poznań - Katedra śś.Piotra i Pawła z XIV w na Ostrowie Tumskim

Poznań - Katedra śś.Piotra i Pawła z XIV w na Ostrowie Tumskim

Katedra pod wezwaniem św. Piotra i Pawła, jest kościółem gotyckim wzniesionym w miejscu najstarszej polskiej świątyni. W 968 r. biskup Jordan został pierwszym biskupem polskim misyjnym z siedzibą w Poznaniu. Tu wkrótce rozpoczęto budowę katedry, która była zapewne najstarszą polską świątynią katolicką w kształcie kamiennej bazyliki o trzech nawach. Uległa ona zniszczeniu podczas najazdu księcia czeskiego Brzetysława (1038), zdewastowano wówczas także grobowce Mieszka I i Bolesława I Chrobrego. Druga katedra została wzniesiona przez Kazimierza I Odnowiciela, a w XIII w. zastąpiono ją przez nową, już gotycką, ufundowaną przez biskupa Boguchwała, a ukończoną za Kazimierza III Wielkiego. Trzecia katedra poznańska to trójnawowa bazylika z ambitem (oświetlonym poprzez trzy charakterystyczne wieżyczki-latarnie) wokół prezbiterium. Fasadę ujęto w dwie wysokie wieże. Do naw bocznych i ambitu w ciągu wieków dostawiono liczne kaplice grobowe biskupów (Benedykta Izbieńskiego z pomnikiem dłuta Jana Michałowicza z Urzędowa, 1560 rok) i wielkopolskich rodów magnackich (Górków, 1578). Zawalenie się jednej z wież zniszczyło grobowiec Chrobrego, ufundowany przez Kazimierza III Wielkiego. W początkach XIX w. katedra została gruntownie odrestaurowana, sprowadzono ze skasowanego konwentu cysterskiego w Paradyżu obrazy Krzysztofa Boguszewskiego. Ze środków hrabiego Edwarda Raczyńskiego wzniesiono od wschodu na osi prezbiterium nową kaplicę grobową Mieszka I i Chrobrego, zwaną od tej pory Złotą. Utrzymana jest bowiem w tej kolorystyce, nawiązując do sztuki bizantyjskiej. Styl ten bowiem, zaproponowany przez warszawskiego architekta Franciszka Marie Lanciego, uważano wówczas za najbardziej odpowiadający epoce pierwszych Piastów. Posągi monarchów wykonał niemiecki rzeźbiarz Christian Rauch. Roboty przy Złotej Kaplicy ukończono w 1837 r.