Fryderyk II-wielki dewastator zamku w Malborku.

Fryderyk II-wielki dewastator zamku w Malborku.

W 1772 roku Malbork zajmują wojska pruskie. Fryderyk II swoje rządy rozpoczął od przyjęcia w Wielkim Refektarzu zamku malborskiego hołdu poddańczego ludności. Stosunek Fryderyk II do zamku cechował praktycyzm. Dla zamku nadeszły ciężkie czasy, zwane okresem dewastacji pruskiej. Zniszczeniu uległy gotyckie sklepienia. Zamek zamieniono w magazyny wojskowe i koszary. W Wielkim Refektarzu, będącym dumą państwa Zakonnego, wojsko ujeżdżało konie. Pałac Wielkiego Mistrza został zamieniony w manufakturę tkacką. Wiele budowli rozebrano, m. inn. część Gdaniska, kaplicę św. Bartłomieja i bramę przy kościele św. Wawrzyńca. Rozbiórką kierował Dawid Gilly. Dewastacje wzbudziły sprzeciw znacznej części społeczeństwa, zwłaszcza ludzi młodych. Inicjatorem protestu był Fryderyk Gilly - syn projektodawcy rozbiórki zamku. W 1804 roku rozbiórka Zamku zostaje wstrzymana.

W czasie wojen napoleońskich Malbork zajmują Francuzi. Ich rządy trwają do stycznia 1813 roku. W tym czasie Malbork odzyskuje status twierdzy, kosztem zatrzymania rozwoju miasta. Podczas przeprowadzonej na dużą skalę modernizacji systemu obronnego zlikwidowano m. inn. szpital św. Ducha, przedbramie Bramy Mariackiej z kaplicą i Bramę Piaskową. Pobyt wojsk francuskich zrujnował miasto. Długi skończono spłacać dopiero w 1830 roku.