Pierwsza, romańska świątynia maryjna w Sandomierzu powstała ok. 1120 r. z inicjatywy i fundacji Bolesława Krzywoustego. W XIII w. na Sandomierz dwukrotnie napadały obce wojska - w 1241 r. mongolskie, a w latach 1259-1260 - tatarskie i ruskie. To właśnie wtedy śmierć ponieśli Męczennicy Sandomierscy - dominikanie z kościoła św. Jakuba. W latach 1270-1360 zbudowano nowy kościół w stylu wczesnogotyckim. Do dziś zachowały się ślady jego istnienia. W 1360 r. powstała kolegiata gotycka. Dotychczasowa świątynia stała się prezbiterium nowej. Jej konsekracji dokonał w 1382 r. biskup krakowski Jan Radlica. Przez kolejne dziesięciolecia kościół rozbudowywano i hojnie wyposażano. W 1656 r. wycofujące się po porażce pod Sandomierzem wojska szwedzkie wysadziły w powietrze zamek królewski; pożar dotknął również kolegiatę: spłonął dach i znaczna część sklepienia prezbiterium. W 1717 r. do kolegiaty przeniesiono - za zgodą odpowiednich władz kościelnych - parafię. W 1818 r. na mocy bulli Piusa VII świątynię podniesiono do rangi katedry. Jan XXIII nadał jej w 1960 r. tytuł bazyliki mniejszej.

dodane na fotoforum:

• Sandomierz
• Świętokrzyskie