nazwy gdańskich ulic Za Murami (Główne Miasto)

nazwy gdańskich ulic Za Murami (Główne Miasto)

Nazwa niemiecka do 1945 r.Hintergasse
Za Murami - ta niewielka uliczka Głównego Miasta biegnie równolegle do Podwala Przedmiejskiego, które niegdyś oddzielał od Starego Przedmieścia solidny ceglany mur. Łączy ulice Słodowników oraz Zbytki. Nazwa jest w pełni adekwatna, bowiem można tu znaleźć resztki dawnego muru obronnego.
Wiele razy w swych tysiącletnich dziejach Gdańsk oblegany był przez wrogie wojska. Tym dłużej i skuteczniej potrafił się bronić, im lepiej był ufortyfikowany. Obronność należała zatem do szczególnie ważnych dziedzin w życiu nadmotławskiego grodu. Toteż w przeszłości, osobliwie zaś w okresie wojen ze Szwedami, niejednemu z goszczących tu przybyszów miasto przypominało twierdzę nie do zdobycia.
Najwcześniej ufortyfikowane zostało właśnie Główne Miasto, Ceglany mur obronny, oddzielający je od południa, zachodu i północy, powstawać zaczął w 1343 roku. Z czasem pojawił się on również od strony Motławy, na co wskazują zachowane relikty w rejonie Krowiej Bramy.
Pierwotnie był to mur niezbyt wysoki (do 5 metrów), liczący w części przyziemnej do półtora metra grubości i zwieńczony tzw. grzebieniem. Otaczający Główne Miasto mur obronny już w wieku XV udoskonalono, znacznie go podwyższając. Tam, gdzie było to potrzebne, m. in. w rejonie baszty Łabędź wzmocniono go dodając od zewnątrz odpowiednie podmurów¬ki oraz przypory.
Jeden z najlepiej zachowanych fragmentów muru wysokiego, w przeszło¬ści pełniący najprawdopodobniej rolę przeciwskarpy głównomiejskiej, zachował się pomiędzy ulicami Tobiasza i Podwale Staromiejskie. Warto wszakże pamiętać o tym, iż zarówno na lewym odcinku, jak i w innych partiach, aż do końca drugiej wojny światowej mur ten z obu stron ciasno obudowany kamieniczkami, bądź też obiektami gospodarczymi pozostawał w zasadzie niewidoczny, i dopiero zniszczenie tych budynków odsłoniło przed badaczami historycznej architektury jego istnienie.
źródło tekstu Jerzy Samp "Miasto Magicznych Przestrzeni"

dodane na fotoforum: