nazwy gdańskich ulic Grodza Kamienna (Śródmieście/Przedmieście)

nazwy gdańskich ulic Grodza Kamienna (Śródmieście/Przedmieście)

Nazwa niemiecka do 1945 r.An der Steinschleuse

Inne nazwy:
Vor dem Neuen Tor (XVIII w.)
Am Leegen Tor (ok 1800)
Powyższe nazwy odnosiły się pierwotnie do całej okolicy i obejmowały późniejsze:
Holzschneidergasse
Mottlaugasse
Wallplatz
An der Steinschleuse
Am Leeger Tor
Dopiero w XIX w. ulica otrzymała nazwę od zbudowanej w latach 1629-32 Kamiennej Śluzy. źródło tekstu https://danzig.at/index.php?id=70,516,0,0,1,0
Właściwie nazwa tego traktu - Grodzą Kamienna - wyjaśnia, czego powinniśmy się. tu spodziewać. Grodzą, bardziej znana jako Kamienna Śluza, to jedno z najoryginalniejszych urządzeń w mieście. Należy do szczególnie cennych przykładów dawnej architektury wodnej grodu nad Motławą. Jest dziełem wybitnych budowniczych holenderskich z pierwszej połowy XVII wieku. Ten szacowny zabytek doskonalony był także w następnych stuleciach. Niedawno zakończono kolejny etap prac konserwatorskich związanych z przywracaniem obiektowi jego dawnej świetności. Kamienna Śluza powoli bardzo wiele na tym zyskała. Wypiękniał także Opływ Motławy, który z wolna staje się jednym z najbardziej atrakcyjnych terenów służących rekreacji na świeżym powietrzu.
Charakterystycznym elementem Grodzy są cztery kamienne wieżyczki o cylindrycznym kształcie. Patrząc uważnie, dostrzeżemy na kopule jednej z nich datę 1747, zaś ponad przepustem wody, tuż przy ruinach starego młyna wodnego, zachował się kamienny zwornik z datą 1772.
Młyn, oczywiście o wiele mniejszy oraz młodszy od krzyżackiego Wielkiego Młyna przy kościele św, Katarzyny na Starym Mieście, służył gdańszczanom przez długie wieki. Odgrywał szczególnie ważną rolę wówczas, gdy z takich czy innych powodów jego starszy brat r przerywał pracę. Zachowały się nie tylko fotografie młyna przy Kamiennej Śluzie oraz szczegółowe plany. Obiekt ten stał się bowiem także jednym z motywów gdańskiego baśniokręgu. Podobno w jego ruinach straszy duch starego młynarza, który zawarł pakt z samym Lucyferem. Dzięki temu żył długo i w dostatku, lecz oczywiście do czasu. Jeśli wierzyć planom (a z tymi rozmaicie bywa), obiekt ten za kilka lat zostanie odbudowany.
źródło tekstu Jerzy Samp "Miasto Magicznych Przestrzeni"

dodane na fotoforum: