Na inhalacji w Sołonce

Na inhalacji w Sołonce

Historia solanki w Sołonce

Źródło solanki było na pewno eksploatowane w tej miejscowości w XVI i XVII wieku, kiedy to warzono tu sól na dużą skalę. W 1596 r. powstała znajdująca się tu studnia solankowa, o głębokości 26 m, ocembrowana drewnem sosnowym. Do dziś przetrwały także, i to w bardzo dobrym stanie, urządzenia wydobywcze wraz z walcem wciągającym i licznymi fragmentami drewnianej obudowy studni, które można obejrzeć w Muzeum Regionalnym w Sołonce (są to jedyne tego typu obiekty zachowane na Podkarpaciu).

Na przełomie XVI i XVII wieku Sołonka była własnością rodu Ligęzów z Rzeszowa. Warzoną tu sól sprzedawano wówczas na rynku w Rzeszowie, gdzie Ligęzowie utworzyli w tym celu stoły solne. Jednak już w XVII wieku - nie wiadomo dokładnie, kiedy i dlaczego - zaniechano eksploatacji źródła na skalę przemysłową. Wiadomo, że studnia została zasypana, a z czasem zapomniana. Przez lata zarosła i pokryła się grubą warstwą ziemi i kamienia.

Od połowy XVII wieku miejscowa ludność czerpała solankę z naturalnego zagłębienia terenu i wykorzystywała ją na własne potrzeby.

W 1999 r., dzięki mieszkance Sołonki Zofii Babiarz, właścicielce działki, na której znajdowało się źródło solanki, odnaleziono je ponownie. Dwa lata później działka stała się własnością Gminy Lubenia. Odkopano i oczyszczono cembrowinę na głębokość 26 m oraz wykonano prace porządkowe wokół studni. W ich trakcie zauważono, że solanka nie wypływa z dna studni, ale ze ściany bocznej i spływa w dół napełniając cembrowinę. Dno studni było wyłożone deskami, co sugerowało, że cembrowina spełniała funkcję zbiornika na solankę. Uznano zatem, że dalsze pogłębianie studni nie ma uzasadnienia.

W latach 2009-2010 powstała w tym miejscu kaskada solna o charakterze zdrojowym, jako że występujący w solance jod ma właściwości zdrowotne - jest bezcenny zwłaszcza w przypadku chorób dróg oddechowych. Budowa kaskady została sfinansowana z funduszy Urzędu Gminy Lubenia oraz Unii Europejskiej (w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013)