(0)
Konsekwencją przystąpienia supraskiego monasteru do unii była niepowetowana strata - prawosławnym odebrano słynącą cudami ikonę Matki Bożej Supraskiej. Decyzją hierarchii postanowiono sporządzić wierną kopię cudownego wizerunku. Pracę powierzono ikonografowi, który ze swego zadania wywiązał się znakomicie. Niestety personalia malarza zagubiły się w pamięci pokoleń. Białostocki obraz Bogurodzicy i jego supraski pierwowzór są typem Przewodniczki - "Hodegetrii". Utrwalony na Białostockiej ikonie układ prawej ręki Matki Bożej dowodzi, że autor musiał widzieć oryginał klasztornego płótna. Ten fakt pozwala umiejscowić w czasie napisanie wizerunku. Białostocką ikonę Bogurodzicy namalowano po 1668 roku. Za słusznością konkluzji przemawia prawda historyczna4. Starą srebrną koszulkę (rizę) usunięto z supraskiego pierwowzoru, gdy na kijowskiej katedrze administratorem był unicki metropolita Gabriel Kolendo (1655-1674). Odsłonięte postacie skryła niebawem nowa riza, "bardziej stosowna" do okoliczności. W latach 20. XVIII wieku białostocki obraz znalazł się w ufundowanej przez Jana Klemensa Branickiego cerkwi św. Mikołaja. Kto i kiedy ofiarował ikonę do świątyni przy Choroskim trakcie - nie wiadomo. Więcej wiadomości o cerkwi i cudownym wizerunku dostarczają przeprowadzane przez ks. Bazylego Guttorskiego kontrole dziekańskie. Zapis z 1733 roku rozpoczyna się następująco: Biały Stok, cerkiew pod tytułem św. Mikołaja, fundacji i kollacji JO Xiążąt Branickich ... Ołtarz wielki, stolarskiej roboty, malowany, miejscami pozłocony, z skrzydłami z obu stron rzniętymi, z obrazem Nayświętszej Panny, na którym koron srebrnych 2, serduszków 4, tabliczek n-ro 18, gwiazdeczka jedna, maleńkich 11, koneczków z kamyczkami czeskiemi 2, bisiurków sznurków 8, koralów sznurków 6. Ze sprawozdania księdza dziekana wynika, że do 1733 roku kult Białostockiej Bogurodzicy był już szeroko rozwinięty. Dziękując za doznane łaski wierni podążali do majątku Branickich nad Białą i przed obrazem Matki Bożej składali swoje wota. Adoracja świętego wizerunku ciągle wzrastała. Każdego dnia przed ikoną Orędowniczki celebrowano molebny. Wizytacje dekanatu z następnych lat dokumentują dalsze wota. Zapis z roku 1804 deklaruje: Cerkiew parochialna Białostocka, w mieście Białymstoku, drewniana, formą sześciokąta pobudowana, przez skarb JO Branickiego wystawiona, z dwoma kopułami większemi i trzecią pomniejszą ... Ołtarz wielki, na optykę malowany, z skrzydłami po obu stronach wyzłacenemi, z dwoma osobami rzeźby snycerskiej, z obrazem Matki Najświętszej na drzewie malowanym, wyzłacanym ... nóżek srebrnych mniejszych 5 i większa 1, serduszko srebrne wyzłacane 1 i niewyzłacanych 3. Tamże znajduje się rączek srebrnych 4, tabliczek czworograniastych, dużych, z różnemi wyobrażzeniami i napisami 3, mniejszych 9, kotwica srebrna 1, gwiazda duża srebrna 1, na których Orzełki z koroną i cygrą królewską, medalów żołnierskich sztuk 2, gwiazdeczek małych sreber.
dodane na fotoforum:
