Budapeszt:)

Zamek Vajdahunyad - usytuowany jest w Parku Miejskim, tuż za Placem Bohaterów, we wschodniej części Budapesztu. Dumna nazwa „zamek” niewiele ma wspólnego z zabytkową siedzibą książęcą albo królewską, jest to bowiem zespół przeróżnych budynków, wzniesionych tu z pocz. XX w. dla zaprezentowania najbardziej charakterystycznych stylów architektonicznych spotykanych w Krajach Korony Świętego Stefana – czyli, poza współczesnymi Węgrami, także dzisiejszej Chorwacji oraz dwóch krain historycznych – Slawonii i Siedmiogrodu (były to tzw. Wielkie Węgry, które w 1867 r. utworzyły z Cesarstwem Austriackim dualistyczną monarchię Austro – Węgry). Historia całego kompleksu sięga 1896 r., gdy z okazji 1000 – lecia powstania państwa węgierskiego, w Parku Miejskim zorganizowana została Wystawa Milenijna. To właśnie na niej można było obejrzeć charakterystyczne dla Węgier obiekty, wykonane wówczas głównie z drewna. Wystawa Milenijna przyciągnęła do Budapesztu tylu Węgrów, że z pocz. nowego wieku władze miasta postanowiły zburzyć budynki drewniane i wznieść na ich miejscu obiekty kamienne. W ten właśnie sposób, w latach 1904 – 1908, powstał okazały kompleks architektoniczny, nad którego budową czuwał węgierski architekt Ignác Alpár.

Kompleks zamkowy tworzą trzy grupy budynków utrzymanych w trzech odmiennych stylach architektonicznych – romańskim, gotyckim i renesansowo – barokowym. Szczególnie cenny jest zespół budowli gotyckich, z których kilka nawiązuje do średniowiecznego Zamku Jana Hunyadyego w dawnym Vajdahunyad a dzisiejszej Hunedoarze – miejscowości położonej w zachodniej części Rumunii. Warownia Hunyadyego była inspiracją do powstania w Zamku Vajdahunyad m.in. Wieży Nje Boisia, wspaniałych loggii oraz dziedzińca. Z gotyckich obiektów warto też wymienić Kaplicę Zapolyów – będącą kopią kaplicy tego rodu ze Spiskiego Czwartku (dziś wsi na Słowacji) oraz Wieżę Apostołów, będącą kopią wieży z cytadeli w Sighişoarze (obecnie w Rumunii).
Z kompleksu budowli romańskich najciekawsza jest tzw. Kaplica z Ják – budowla, której bryła wzorowana jest na XIII – wiecznym kościele w Lébény (północno – zachodnie Węgry) a portal na portalu zdobiącym wejście do kościoła w Ják (zachodnie Węgry). W kaplicy odbywają się dziś wystawne śluby. Poza tym w kompleksie romańskim warto jeszcze zwrócić uwagę na piękny krużganek, nawiązujący do budownictwa za czasów panowania dynastii Arpadów (X w.), kamienny most ozdobiony rzeźbami lwów, a także na tzw. katownię – konstrukcję typową dla średniowiecznych zamków Górnych Węgier i Basztę z Segesváru, wzorowanej na budownictwie obronnym z czasów panowania Andegawenów. W ostatnim kompleksie, renesansowo – barokowym, wyróżnia się przede wszystkim Baszta Katarzyny – kopia Baszty Katarzyny z Braszowa (obecnie w Rumunii). Ale warto także zwrócić uwagę na Pałac utrzymany w stylu austriackiego baroku i Wieżę Francuską, zaprojektowaną w stylu francuskiego renesansu.