Górka Stokowska

Niedziela była taka piękna, że skusiłem się na ofertę Zielonej Łodzi i wybrałem się na wycieczkę z przewodnikiem po parku im Zaruskiego na Stokach. Jest to dzielnica Łodzi położona na przedpolu Wzniesień Łódzkich, terenu wyraźnie pagórkowatego, będącego efektem działalności lodowca. Stoki zostały włączone w skład Łodzi dopiero po wojnie, choć ich historia jako wsi jest dużo wcześniejsza - pierwsze wzmianki pochodzą z XIV wieku. Okolicą tą władali oczywiście Stokowscy, ród mocno rozrośnięty acz niezbyt bogaty i nie zapisany zbytnio w historii. Oczywiście przedstawiciele tego rodu bywali na wyprawach wojennych, np. Kasper Stokowski walczył z Tatarami i został pojmany do niewoli, ponoć cudownie za sprawą św. Antoniego wyzwolony (w rzeczywistości Trynitarze go wykupili), poczynił znaczne zapisy na rzecz klasztoru w Łagiewnikach. Spadkobiercy później te zapisy sądownie podważyli.
Kolejny ze Stokowskich Artur trafił w 1863 r. w szeregi wojsk powstańczych, za co pozbawiony został dóbr. Wykupił je na licytacji krewniak Szymon Wojciechowski, podbijając o rubla kwotę wywoławczą 10.000 rubli. On to próbując gospodarować na zakupionej ziemi, rozpoczął eksploatację na Górce Stokowskiej pokładów piasku i żwiru materiałów bardzo potrzebnych, wobec lawinowego rozwoju pobliskiej Łodzi. I oto zaczęto natrafiać pośród piasku, na bryły węgla brunatnego. Wojciechowski już widział się właścicielem kopalni, sprowadził górników, lecz wykonane wykopy próbne nie potwierdziły występowania litych pokładów. Później na przełomie wieków kolejną próbę podjął Kunitzer, który angażował się w liczne przedsięwzięcia, ale też bez powodzenia.
Dolinka, którą widzimy jest właśnie pozostałością po żwirowni, a dziś zimową atrakcją dla okolicznej dzieciarni.