(3)
Bardzo dawno w okolicy Żelaznej Bramy nie byłem i nie zauważyłem kiedy postawili TEN pomnik, ale pamiętam, że w czasach słusznie minionych w tym miejscu stał zupełnie inny... Ha, ha, ha...
No dobra, to jeszcze trochę wiedzy pisanej, zaczerpniętej z wiki :
"W XVII w. król Jan Kazimierz nadał tę ziemię staroście warszawskiemu Janowi Wielopolskiemu. W 1693 teren został przekształcony w jurydykę – prywatne miasteczko, od tej chwili nazywane Wielopolem. Cała miejscowość składała się tylko z czterech ulic, które od 1771 nosiły nazwy: Elektoralna, Ptasia, Żabia i Przechodnia.
W XVIII w. północną część miasteczka kupiła rodzina Radziwiłłów i wybudowała tam pałac, obecnie nazywany Pałacem Lubomirskich (W drugiej połowie XVIII w. Lubomirscy kupili posiadłość). Z kolei inną, znaczną część Wielopola kupił August II w związku z budową Osi Saskiej. Po stworzeniu Ogrodu Saskiego, oddzielono go murem od Wielopola, a przejściem pomiędzy tymi terenami była wspomniana żelazna brama.
Do Wielopola nadal należał duży plac targowy (obecnie skrzyżowanie ul. Elektoralnej i al. Jana Pawła II), gdzie towary można było kupić znacznie taniej niż w Warszawie, więc zawsze panował tu spory ruch. Plac się nie zmieniał do XIX w. kiedy to od strony Ogrodu Saskiego wybudowano nowe, metalowe ogrodzenie z nową bramą (poprzednia została rozebrana w 1818). W 1841 wybudowano halę targową Gościnny Dwór zaprojektowaną przez Jakuba Gaya. Budynek spłonął we wrześniu 1939.
W okolicach Placu Za Żelazną Bramą na przełomie wieku XIX i XX w. wybudowano Hale Mirowskie.
Od listopada 1940 do listopada 1941 południowo-zachodnim skrajem placu biegła granica warszawskiego getta, co upamiętnia jeden z pomników granic getta.
Plac Żelaznej Bramy zasadniczo zmienił swój kształt po obróceniu w 1970 Pałacu Lubomirskich dla uzupełnienie zdeformowanej przez historię Osi Saskiej. Jedyną pierzeją jest pałac, a od strony Ogrodu Saskiego przebiega łukowo ul. Marszałkowska przebita przez Ogród w latach 1940-40 do pl. Bankowego.
W lipcu 1985 przed Pałacem Lubomirskich na osi Ogrodu Saskiego odsłonięto monumentalny Pomnik Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej, nazywany potocznie "pomnikiem utrwalaczy". Pomnik został zdemontowany w 1991 r.
W 2010 na placu został ustawiony pomnik Tadeusza Kościuszki będący kopią pomnika w Waszyngtonie."
dodane na fotoforum:
