Angel of the North...

...stał się obiektem uwagi krytyków z całego świata i uważany jest za największe osiągnięcie Wielkiej Brytanii w dziedzinie sztuki publicznej. Rozmiary są rzeczywiście imponujące: wysokość – 52 metry, rozpiętość skrzydeł – 80. Korpus jest krępy i solidny, podobnie jak inne rzeźby autora, znanego dobrze w Polsce Antony Gormleya. Kilka lat temu wystawiał on w warszawskim Muzeum Sztuki Współczesnej swoje słynne „Pole”: instalację złożoną z tysięcy maleńkich glinianych figurek, które wydają się intensywnie wpatrywać w widza, a przez to przytłaczają go ciężarem swych wielokrotnych spojrzeń. Gormley pokazywał też rzeźby wykonane z najtwardszych materiałów – stali, betonu; postaci schematycznie wykrojone, pozbawione rysów, na granicy sztuki i produkcji przemysłowej. Anioł Północy zachowuje charakterystyczne cechy stylu Gormleya. W niewielkim stopniu przypomina znane nam anioły, jest potężny, zwalisty, ziemski, a z pozoru nieproporcjonalnie długie, rozstawione pod kątem prostym skrzydła nadają mu przesadnie horyzontalny wygląd. Bardziej przypomina postawiony na sztorc samolot niż katedrę. Lśniąc stalą, wyrobioną w lokalnej hucie i odlaną w sąsiedniej fabryce, czerpie z innej duchowości niż ta, która ożywia biały gotyk północnoangielskich kościołów.
Anioły zajmują w kulturze Zachodu szczególne miejsce. Gdziekolwiek pojawia się wątek duchowości nieortodoksyjnej, tam wyłania się Anioł, który jej patronuje. Wszelka apostazja natychmiast szuka sobie Anioła, czyli przewodnika dla błądzących, ducha opiekuńczego tych, którzy dopiero poszukują, strażnika wrót nowych inicjacji. Uchylając się od jednoznacznej wiary w jednego Boga, zwraca się ku tajemniczej sferze duchów, której wszystkie monoteistyczne teologie pozostawiają zadziwiająco wiele swobody. To właśnie te niedomówienia w kwestii bytu anielskiego sprawiają, że wolna myśl poszukująca nowych wrażeń duchowych tak chętnie ku nim ciąży. Współczesność ma swoje słynne anioły: anioły Rilkego z „Elegii Duinejskich”, anioły Kafki, Paula Klee „Angelus novus” i Waltera Benjamina „Anioła Historii”.

https://www.tygodnik.com.pl/kontrapunkt/19-20/bielik.html

w drodze z Newcastle do Durham 12/05/2010