Muzeum Marii Konopnickiej

Dar narodowy był najwyższym wyróżnieniem dla pisarza w czasach zaborów. W historii Polski tylko Henryka Sienkiewicza i Marię Konopnicką spotkał taki zaszczyt.Pomysł ofiarowania Konopnickiej posiadłości narodził się w 1902 r., kiedy poetka obchodziła jubileusz 25-lecia pracy pisarskiej oraz ukończyła 60 lat życia.
Konopnicka, pozbawiona ojczystego domu, w listach do Elizy
Orzeszkowej, snuła marzenia o jego kupnie. Z pomocą poetce
przyszły komitety jubileuszowe w Krakowie, Lwowie, Poznaniu
i Warszawie, których zadaniem było wybranie odpowiedniego
miejsca dla poetki oraz zbieranie datków na ten szlachetny cel.
Na dar dla Konopnickiej wybrano, spośród 36. miejscowości,
pochodzący z XVIII w. dworek w Żarnowcu, który z parkiem
zakupiony został od Jadwigi z Czeczelów Biechońskiej.
Większość kwoty zebrał Komitet Warszawski oraz Orzeszkowa,
bliska przyjaciółka Konopnickiej.
Poetka przyjechała do Żarnowca wraz z przyjaciółką, malarką
Marią Dulębianką, 8 września 1903 r. W dworku spędzała
wiosenno-letnie miesiące, prowadziła szeroką działalność
społeczną i pisarską. Konopnicka opuszcza Żarnowiec
15 września 1910 r. i udaje się do sanatorium "Kiselki" we
Lwowie, w którym umiera 8 października. Pochowana została
na Cmentarzu Łyczakowskim.
Po śmierci Konopnickiej, właścicielkami dworku zostały córki
poetki Zofia Mickiewiczowa i Laura Pytlińska. Gdy w 1935 r.
zmarła Laura, jedyną spadkobierczynią żarnowieckiej posiadłości
pozostała Zofia. Podczas drugiej wojny światowej dworek
pozostał na łasce losu, mieścił się w nim szpital wojskowy.
W roku 1945 powraca do Żarnowca Mickiewiczowa i nawiązuje
szerokie kontakty ze środowiskiem artystycznym (m. in. z Wandą
Siemaszkową). Zofia w 1956 r, na kilka miesięcy przed śmiercią,
ofiarowuje dworek i park narodowi polskiemu.
Na podstawie aktu darowizny Mickiewiczowej oraz spadkobierców
poetki, Ministerstwo Kultury i Sztuki w 1957 r. powołało do życia
Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu.
Otwarcia ekspozycji muzealnych dokonano dopiero
15 września 1960 r., po przeprowadzeniu prac remontowych
i konserwatorskich.