Z Zielonej Góry i okolic-Żary

Fontanna przed ruinami zamku
Zamek, położony na nizinie, znajduje się w północno-zachodnim narożu miasta i związany jest z jego fortyfikacjami. Pierwotnie był tu gródek, który wraz z osadą należał do przybyłej z Czech rodziny Dewinów. Sam zamek, w obecnej formie architektonicznej, ukształtowany został w wyniku kilku faz budowlanych, zrealizowanych w średniowieczu i w okresie renesansu. W pierwszej fazie budowlanej, w drugiej połowie XIII w., wzniesione zostało przez ówczesnych właścicieli Żar Dewinów, skrzydło północne. Od południa, wschodu i zachodu dziedziniec zamykał kamienny mur kurtynowy, zachowany i widoczny w zewnętrznych elewacjach zamku.

Skrzydło mieszkalne zbudowano z cegły, posiadało trzy kondygnacje i podpiwniczenie. Jednotraktowe wnętrza podzielone były na trzy pomieszczenia - większą salę od wschodu i dwie mniejsze komnaty od strony zachodniej. Obie górne kondygnacje w części wschodniej zajmowała kaplica. Był to zamek bezwieżowy, o najprostszym układzie przestrzennym. W 1280 r., po śmierci Albrechta Dewina, zamek przeszedł na własność rodziny von Packów, pochodzących z Miśni. Za ich rządów miała miejsce kolejna faza budowlana. W tym etapie, w latach 1320-1329, powstało skrzydło zachodnie oraz prostokątna wieża, przylegająca do południowego muru kurtynowego. Między skrzydłem zachodnim a wieżą znajdowała się brama wjazdowa na dziedziniec. Bramę poprzedzał system umocnień w postaci murów, baszt i wieży, których relikty tkwią w trzech nowszych budynkach, zwanych kuchnią zamkową. W 1355 r. zamek przeszedł jako wiano na własność rodziny Bibersteinów. Odtąd zamek, który pierwotnie określano jako Dewinów, był nazywany zamkiem Bibersteinów. Nowi właściciele dokonali dalszej rozbudowy zamku. Została ona przeprowadzona około 1400 r. Dostawiono wówczas skrzydło wschodnie, otwierając równocześnie od tej strony nowy wjazd do zamku. Dawna brama od południa została zamurowana. Zmiana kierunku komunikacyjnego związana była zapewne z budową nowej, wolno stojącej kaplicy zamkowej, usytuowanej na terenie zajmowanym obecnie przez pałac Promnitzów. Na początku XVI w. zamek trzykrotnie został zniszczony przez pożar w latach: 1507, 1534 - kiedy to piorun uderzył w wieżę zamkową i w 1547 r. W latach 1540-1549 miała miejsce jego kolejna gruntowna przebudowa, która nadała mu charakter renesansowy. W architekturze zewnętrznej wyraziło się to wzniesieniem arkadowych krużganków przy wschodniej, południowej i północnej ścianie dziedzińca i wszystkich gzymsów wieńczących; we wnętrzu zaś przebudową pomieszczeń, które otrzymały dekorowane sklepienia, a ściany niektórych sal także polichromię. Autorem przebudowy był nieznany z nazwiska architekt włoski. W 1558 r. zamek kupił Baltazar Promnitz. Ponieważ przekształcony zamek nie zaspokajał w całości szerokiego programu potrzeb powstałych w dobie odrodzenia, dla ich wypełnienia, jego spadkobiercy wznieśli na terenie przedzamcza, w latach 1710-1726, nową reprezentacyjną budowlę - barokowy pałac. W 1824 r. w zamku ulokowano więzienie. W latach 1933-1935 dokonano jego przebudowy z przeznaczeniem na pomieszczenia instytucji kulturalnych. W 1938 r. umieszczono w nim muzeum regionalne. W 1944 r. bomba lotnicza zniszczyła północno-zachodni narożnik zamku. W latach 1962-1964 zniszczona część została zrekonstruowana, cały zaś obiekt trwale zabezpieczony. Od 1982 r. zamek znajduje się w odbudowie i adaptacji na cele muzealno-architektoniczne forma głównej budowli zamkowej zachowała się bez zasadniczych zmian do czasów obecnych w gotycko-renesansowej postaci, ukształtowanej w wyniku XVI-wiecznej przebudowy. Zamek jest murowany z kamienia (w partiach dawnych murów kurtynowych) i cegły, trzykondygnacyjny, czteroskrzydłowy, założony na rzucie prostokąta, z wewnętrznym dziedzińcem otoczonym z trzech stron trzykondygnacyjnymi krużgankami, z czworoboczną wieżą wtopioną w skrzydło południowe. Zamek otoczony był pierwotnie fosą i murowanymi umocnieniami. Do dziś ocalał północno-zachodni odcinek fosy oraz fragmenty murów.

dodane na fotoforum:

• Fontanny
• Zamki