(11)
Konstrukcja kościoła jest zrębowa. Świątynia spoczywa drewnianej podwalinie – przyciesi – czyli najniższych belkach w konstrukcji. Dębowa podwalina zachowała się tylko szczątkowo w północnej części kościoła. Pozostała część podwaliny kościoła jest z drewna szpilkowego i spoczywa na niskiej podmurówce z łamanego kamienia. Od strony północnej do kościoła przystawiona jest zakrystia, prawdopodobnie z okresu budowy kościoła oraz dobudówka mieszcząca schody na chór muzyczny z 1904 roku.
Do kościoła prowadzi troje drzwi, główne od zachodu i dwoje bocznych od południa i północy. Dwa boczne wejścia posiadają rzadkie łuki w kształcie oślego grzbietu, zaś drzwi główne dodatkowo posiadają w nadprożu wałek. Soboty są wsparte na 25 sfazowanych słupach, pobite są gontem i otaczają niemal cały kościół z wyjątkiem przybudówek. Słupy spoczywają w dębowych krzyżakach na kamiennej podmurówce.
Wartym odnotowania jest, że soboty pomijane są we wszystkich protokółach powizytacyjnych kościoła z XVII i początku XVIII wieku. Ustawienie słupów sobotów bez przyciesi, czyli najniższych belek poziomych wskazuje, że powstały one prawdopodobnie w połowie XVIII wieku. Ściany powyżej sobotów i szczyty kościoła oszalowane są deskami.
Dach jest dwukalenicowy, pobity gontem. Nad wyższą kalenicą góruje sześcioboczna wieżyczka wyróżniająca się ażurowym prześwitem. Nakryta jest piramidalnym daszkiem pobitym gontem. Zwieńczeniem wieżyczki jest złota kula i krzyż z blachy nierdzewnej, umieszczone na wieżyczce w kwietniu 2009 roku.
Prezbiterium nakryte jest pozornym sklepieniem, zaś nawa i transept stopem płaskim. Sklepienie w prezbiterium jest podwyższone, ze względu na wysoki ołtarz główny. Arkady oraz tęczę tworzą łuki segmentowe. Pochodzą one z początków XX wieku, gdyż na rycinie z 1900 roku widać wyraźnie brak łuków segmentowych.
Lewy boczny ołtarz Matki Bożej Różańcowej pochodzi z 1894 roku. Data ta widnieje na wewnętrznej stronie mensy ołtarzowej. Prawy ołtarz Serca Pana Jezusa pochodzi zapewne z początku XX wieku. Chór świątyni wsparty jest na czterech słupach, z czego dwa są zabytkowe. Na chórze znajdują się organy wybudowane z części dekoracyjnych starszego instrumentu w 1904 roku przez firmę „Schlag und Söhne” ze Świdnicy. Dawniej klawiatura z rejestrami znajdowała się w szafie bocznej, a granica chóru znajdowała się na linii piszczałek, jednak w 1904 roku, kiedy nastąpiła przebudowa organów, nastąpiło przesunięcie linii chóru w głąb nawy głównej.
Z zabytkowego wyposażenia kościoła można wymienić 14 stacji drogi krzyżowej o cechach neogotyckich powstałe w 1903 roku oraz kamienną barokowa chrzcielnicę z XVIII wieku. Na ścianach czołowych nawy na zabytkowych konsolkach w kształcie popiersi aniołów stoją figury Matki Bożej oraz św. Barbary. W pobliżu balkonu chóru głównego, znajdują się dwie cenne figury św. Jana Nepomucena oraz posiadająca certyfikat firmy „Stuflesser” z Tyrolu figura św. Antoniego.
Z paramentów liturgicznych trzeba wymienić mosiężno pozłacaną monstrancję neogotycką, zabytkowe kielichy, oraz niezwykle bogato zdobione rzymskie ornaty. Zewnętrzną bryłę kościoła wyróżnia namalowany farbami olejnymi na blasze obraz księdza Walentego na koniu, umieszczony na zewnętrznej ścianie prezbiterium. Powszechnie uważa się, że autor i czas powstania obrazu nie są znane. Można jednak przypuszczać z wielką dozą prawdopodobieństwa, że powstał on pod koniec XIX wieku.
W 1896 roku ks. Edward Bolik zlecił malarzowi, Gajdzie z Żor namalować na blasze dwa olejne obrazy do nowo wybudowanej kaplicy w Studzience. Jeden miał przedstawiać zamordowanie ks. Walentego, a drugi jego ucieczkę. Z kolei znana kolorowa rycina jankowickiego kościoła z 1900 roku nie pokazuje, by na ścianie czołowej znajdował się jakiś obraz. Można przypuszczać, że obraz ks. Walentego na koniu mógł zostać przeniesiony do kościoła w 1932 roku, kiedy ks. Józef Miczka rozpoczął rozbudowę kaplic w Studzience. Umieszczenie obrazu na ścianie zewnętrznej prezbiterium mogło być tylko tymczasowe, dlatego nie zostało odnotowane w kronice parafialnej.
Z historią kościoła nierozerwalnie wiąże się historia Bractwa Najświętszego Sakramentu z bodaj najcenniejszym i unikatowym zabytkiem parafii: Księgą Bractwa Najświętszego Sakramentu. Ustanowione ono zostało w roku 1675 przez ówczesne papieża Klemensa X osobną bullą wraz z odpustami.
W dzisiejszych czasach, kiedy coraz częściej zdarza się nam pięknem nazwać kiczowate dzieło, kiedy zachwycamy się nad brzydotą stalowo – betonowych konstrukcji powinniśmy szczególną opieką otoczyć drewniane budownictwo sakralne, które oprócz niebanalnego piękna jest również niestety znakiem nieubłagalnie mijającego czasu, który pozbawił nas wielu drewnianych zabytków.
Jeszcze przeszło 100 lat temu można się było doliczyć kilkudziesięciu drewnianych kościołów na terenie całego Śląska. Dziś jest ich wiele mniej, gdyż ząb czasu, zawieruchy dziejowe, nieszczęśliwe wypadki, pożary, lata bez remontów pozbawiły nas wielu cennych kościołów. Zauważajmy te piękne perły naszej ziemi, nie wstydźmy się o nich mówić i ich historię przekazujmy następnym pokoleniom. To nasze zadanie, które powinnyśmy sumiennie wykonać.
Przede wszystkim zaś, pielęgnujmy w sobie wrażliwość na piękno otaczającego nas świata, na piękno boskiej ręki, która obdarowała nas wieloma cudami natury i architektury, również sakralnej architektury drewnianej. Dbajmy o drewniane świątynie, w których możemy odetchnąć od zamętu dzisiejszego życia odnajdując w nich ciszę, spokój a przede wszystkim Boga. Dbajmy i pilnujemy by drewniane kościoły zbyt mocno nie pochyliły się pod ciężarem mijających lat i tym samym nie podzieliły losu wielu nieistniejących kościołów zubażając tym samym historię i wymiar tutejszej śląskiej ziemi.
źródło;HISTORIA KOŚCIOŁA
POD WEZWANIEM
BOŻEGO CIAŁA
W JANKOWICACH RYBNICKICH
Michał Konieczny
dodane na fotoforum:
